فرهنگستان ادب و زبان فارسی پیشنهاد کرده که زین پس به جای واژه بیگانه «ترند» از «گرایه» استفاده کنیم. این پیشنهاد واکنش‌های بسیاری در فضای مجازی برانگیخته است.
به گزارش ایدنا (رسانه تبلیغات ایران) فرهنگستان زبان و ادب فارسی بیش از یک دهه است که با جایگزین کردن برخی واژگان فارسی به جای معادل‌های انگلیسی در میان فعالان جوان و نوجوان فضای مجازی معروف و مطرح شده است. برخی پیشنهادهای این فرهنگستان با واکنش‌های مطایبه‌آمیزی روبرو شده که جنبه‌هایی انتقادی دارند.
کش لقمه، درازآویز زینتی، رایانک مالشی و … از جمله معادل‌های فارسی برای واژگان انگلیسی همچون پیتزا، کراوات، تبلت و … است که بیش از دیگر معادل‌های پیشنهادی با واکنش‌های مطایبه‌آمیز روبرو شده است.
اما اخیرا این فرهنگستان به جای اصطلاح «ترند» پیشنهاد کرده از معادل «گرایه» استفاده شود. گرایه از مفهوم گرایش یا گرویدن ریشه می‌گیرد و معنای تمایل داشتن را در خود دارد.
با توجه به این اصطلاح ترند در پنج، شش سال اخیر بسیار مورد استفاده بوده است، واکنش‌های بسیاری هم درباره این جایگزینی شکل گرفته. ترند به موضوعاتی گفته شده که در بازه‌های زمانی مشخصی بیش از دیگر موضوعات در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی مورد توجه قرار می‌گیرد.
واکنش‌ها به گرایه
در شبکه‌های اجتماعی به ویژه در لینکدین بسیاری از مارکترها و فعالان فضای مجازی نسبت به انتخاب گرایه به جای ترند واکنش‌هایی داشته‌اند که در ادامه مرور خواهیم کرد:
محمدرضا طهماس‌زاده کارشناس سئو در این باره نوشته: رهنگستان زبان و ادب فارسی پیشنهاد دادن به جای استفاده از عبارت “ترند” از “گرایه” استفاده کنیم.
‼️ به شخصه فکر میکنم این کلمه هم به دسته‌ی کلمات “رایانک مالشی” یا ” دراز آویز زینتی” اضافه میشه.
من به عنوان یک فارسی زبان دوست دارم از معادل های فارسی استفاده کنم اما نه از این معادل های اینچنینی.
من متخصصش نیستم ولی به نظرتون نمیشد معادل های بهتری واسه این کلمات انتخاب کرد؟
بهروز هشیارنسب، از کاربران لینکدین نیز با دفاع از انتخاب گرایه نوشته: منصفانه و بی طرف بخواهم نظر بدهم ، گرایه بهتر از ترند هست اگر بخواهیم فارسی را پاس بداریم. هر چقدر هم که به نظر شخصی ما نزدیک نباشد ولی نچسب تر از کلمات انگلیسی نیست که فارسی می‌نویسیم و هیچ رگ و ریشه فارسی هم ندارند ، البته کلمات خارجی زیادی وارد زبان فارسی شده و رفته رفته برای خودشان جایی باز کرده اند و متاسفانه امروزه جزئی از ادبیات شده اند . ولی شخصا از اینکه یکی درمیان کلمات انگلیسی رو قاطی فارسی کنیم ، دوست ندارم. مثل این هست که آنچه میراث بزرگانی مانند فردوسی هست را ذره ذره از بین ببریم . به نظرم هر کدوم از ما باید به فردوسی (ره) کمک کنیم که فارسی آسیب نبیند مخصوصا قشر تحصیلکرده در حوزه های نرم افزار و پزشکی و … که سر و کارشان با اصطلاحات انگلیسی تخصصی بیشتر از بقیه هست .
مصطفی همتی، توسعه دهنده سیستم عامل اندروید نیز در پاسخ به این کاربر نوشته: یکی از راه‌های ترندسازی(گرایه سازی)چنین کلماتی ،استفاده در مطالب طنز میتواند باشد. اما نکته مهم اینجاست که انتخاب کلمه از طرف فرهنگستان هم باید به گونه ای باشد که برای عموم جامعه ملموس و قابل پذیرش باشد. در مورد کلمه گرایه شخصا حس میکنم از طرف جامعه سخت پذیرفته شود.
سجاد پاک‌آئین، دیجیتال مارکتر یا بازاریاب فضای دیجیتالی نیز در صفحه لینکدین خود نوشت:
۱. فرهنگستان فقط روی کلمات انگلیسی و فرانسوی تمرکز کرده و هیچ توجهی به کلمات خیلی زیاد عربی در زبان فارسی نمی‌کنه
دلیلشون هم اینه که ایران با فرهنگ اسلامی عجین شده و نمیشه کلمات عربی رو از زبان فارسی جدا کرد! به نظرم دلیل غیرمنطقی و غیراصولی هستش و جای بحث زیادی داره🤔
۲. برخلاف گذشته، فرهنگستان خیلی خیلی دیر اقدام به واژه‌گزینی می‌کنه! یعنی به خوبی میذاره کلمات در بین مردم جا بیفته و بعدش اقدام به جایگزینی کلمات می‌کنه! دوتا از این کلمات ویژند و گرایه هستن که جایگزین برند و ترند شدن🙁
۳. عجیب‌ترین کار فرهنگستان واژه‌گزینی برای کلماتی هستش که اسم خاص هستن و در تمام زبان‌ها با اون اسم شناخته میشن! کلماتی مثل پادکست، فکس، کامپیوتر و حتی ایمیل که هرکدوم اینا جایگزین کلمات عجیب پادپخش، دورنگار، رایانه و رایانامه شدن و هنوز که هنوزه در بین عامه مردم جا نیفتادن
۴. بعضی از واژه‌ها به صورت کلمه به کلمه واژه‌گزینی شدن و این ذهنیت رو به وجود میاره که تحقیق اصولی روی کلمات نشده! مهم‌ترین کلمات، آنلاین و آسانسور هستن که با واژه‌های برخط و آسانبر جایگزین شدن😕
فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیاز شدیدی به پوست‌اندازی داره تا افراد متخصص و باسوادی داخلش باشن! آدمایی که الان توی فرهنگستان هستن فقط و فقط اسباب خنده و شادی مردم رو فراهم کردن و از هدف اصلیشون دور شدن این اتفاق خوبی نیست و در بلند مدت تبعات خوبی برای زبان شیرین پارسی نداره!