تبلیغات در ایران سابقهای 200 ساله دارد. در این دو قرن بسیاری تلاش کردند تا این صنعت را به امروز برسانند. کسانی که شاید نامشان هیچوفت در هیچ منبع تاریخی ذکر نشده و حالا به فراموشی سپرده شدهاند.
به گزارش ایدنا (رسانه جامع تبلیغات ایران) نخستین فعالان بازار تبلیغات ایران را کسی به خاطر نمیآورد. اما آنان صنعتی را توسعه دادند که امروزه به یکی از مهمترین پایههای توسعه اقتصادی تبدیل شده است.
در 50 سال اخیر، صنعت تبلیغات، برندینگ و بازاریابی ایران با رشد بسیار گستردهای روبرو شده و توانسته در تکنیکها و ابزارهای مختلف تبلیغاتی با کشورهای توسعه یافته رقابت کند. در همین نیم قرن چهرههای بسیاری پایهگذار نخستین ریلهای قطار تبلیغات بودند که در ادامه به معرفی آنان خواهیم پرداخت.
-
هارون یشایایی: بنیانگذار تولید فیلمهای تبلیغاتی در ایران
-
کامران کاتوزیان: بنیانگذار تبلیغات محیطی ایران
-
احمد حسینی آرام: بنیانگذار تبلیغات محیطی حجمی
-
علیرضا ربیعیراد: بنیانگذار تبلیغات متوالی محیطی در ایران
-
محسن میرزایی: بنیانگذار تاریخنویسی تبلیغات در ایران
-
عادل طالبی: بنیانگذار تبلیغات دیجیتالی در ایران
هارون یشایایی
هارون یشایایی مشهور به پرویز شهریور سال ۱۳۱۴ در تهران در یک خانواده مذهبی یهودی به دنیا آمد. پدر او موشه حییم نام داشت که در محله عودلاجان به قصابی اشتغال داشت. پدر او در سن کودکی وی در سن ۴۴ سالگی به دلیل ابتلا به کزاز درگذشت و مسئولیت نگهداری از هارون و پنج برادر و سه خواهرش به عهدهٔ مادر آنها گذاشته شد. او تحصیلات ابتدایی را در مدرسه نور صداقت و متوسطه را در مدرسه اتحاد (آلیانس) به پایان برد. او سپس در رشته فلسفه و علوم اجتماعی وارد دانشگاه تهران شد.
یشایایی از سال 1330 به این سو آرام آرام وارد حوزه تبلیغات شد و توانست با راه اندازی موسسه تبلی فیلم، نخستین تیزرهای سینمایی و تلویزیونی در حوزه تبلیغات را بنیان گذاری کند.
او با همراهی جمعی از دوستانش در سال 1335 نخستین تیزرهای ویدیویی تبلیغات را ساخت و جالب آنکه برای آنها هم صوت ضبط کرد و در شرایطی که تبلیغات مطبوعاتی هم در این سال چندان باب نبود، تیزرهای تبلیغاتی با دوبله منتشر می کرد.
کامران کاتوزیان
کامران کاتوزیان در سال ۱۳۲۰ در تهران به دنیا آمد. او در کارنامه خود کارشناسی هنرهای زیبا (نقاشی و مجسمهسازی) از دانشگاه ویندهام، ورمونت آمریکا (۱۳۴۰) را دارد.
او در سالهای نخستین دهه شصت در ایران هه اتفاق همسرش خانم رادپی شرکت تبلیغاتی کارپی (ترکیبی از دو اسم کاتوزیان و رادپی) را، راه انداختند. شرکت کارپی با راه اندازی بنرها و بیلبوردهای تبلیغاتی در سطح تهران، چهرهای تازه به این شهر بخشید. این شکل تبلیغات شهری بسیار مورد استقبال قرار گرفت و خیلی زود شرکت کارپی صاحب دهها بیلبورد در سطح تهران شد.
تابلوهای شرکت کارپی به شکل بوردهای دیوار کوب بود که عمدتا در خیابان کریمخان نصب شده بود. یکی از نخستین تبلیغات این تابلوها، تبلیغ رب گوجه فرنگی بوده است.
احمد حسینی آرام
احمدحسینی آرام در محله صابونپزخانه تهران در سال 1324 به دنیا آمد.
او از پیشکسوتان و بنیانگذاران طرحهای خلاقانه محیطی در ایران است. او با همراهی جمعی از دوستانش ابتدا شرکت بلاغ نور را در سال 1369 راه اندازی کرد و با تولید تابلوها سه وجهی گردان توانست بازار تبلیغات ایران را توسعه دهد.
حسینی آرام نخستین تابلو تبلیغاتی گردان خود را در ضلع جنوب غربی میدان ولیعصر نصب کرد. این تابلو به گفته شاهدان، تا مدت ها عبور و مرور را مختل کرده بود زیرا راننده های می خواستند صبر کنند تا هر سه وجه تابلو را ببینند.
علیرضا ربیعی راد
علیرضا ربیعی راد متولد 1354 در تهران است. او برای نخستین بار ایده توالی و تکرار تبلیغات را در سال 1382 مطرح کرد و به عنوان نمونه در منطقه بام ولنجک تهران تابلوهای متوالی را راه اندازی کرد. در سال 1395 ایده او برای طراحی تابلوهای معروف به هایبرد و نصب انها در تهران اجرایی شد. توالی تابلوهای تبلیغاتی به معنی جانمایی شمار قابل توجهی تابلو تبلیغات به فاصله کم از همدیگر و همسنخی محتوای تبلیغاتی آنهاست.
محسن میرزایی
محسن میرزایی، روزنامهنگار و تاریخنگار ایرانی در سال ۱۳۱۱ هجری شمسی در زنجان به دنیا آمد. میرزایی از دانشآموختگان اولین دوره روزنامهنگاری در سال ۱۳۳۵ است که در همان سال از دانشسرای عالی موفق به اخذ مدرک لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی نیز شد. او که خود فعالیت تبلیغاتی داشت، در سال 1392 نخستین کتاب تاریخی درباره تبلیغات ایران را منتشر کرد.
این کتاب که تنها به تبلیغات محیطی می پرداختبا عنوان «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی زبان» منتشر شده است.
عادل طالبی
عادل طالبی در سال 1356 در شهرستان بهار استان همدان به دنیا آمد. او از نخستین کسانی است که در حوزه تبلیغات تجاری دیجیتالی در ایران فعالیت کرده است. او در سال 1381 با راه اندازی برخی از نخستین وبسایت های ایرانی، نخستین بنرهای تبلیغاتی اینترنتی را طراحی کرد.